Ý nghĩa cúng thôi nôi

Trong phong tục của người Việt, cũng thôi nôi là một nghi lễ quan trọng trong cuộc đời, được thực hiện khi các bé tròn 1 năm.

Mục đích của cúng thôi nôi là cầu mong sức khỏe, may mắn và mọi điều tốt đẹp sẽ đến với bé về sau. Đây là dịp để các bậc phụ huynh gửi lời cảm ơn đến 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông - những vị thần linh đã nặn ra hình hài bé và bảo vệ, phù hộ bé được khỏe mạnh.

Chuẩn bị mâm lễ vật cúng thôi nôi cho bé

Tùy theo văn hóa, phong tục địa phương của từng vùng miền; các mâm lễ cúng thôi nôi cho bé có thể gồm:

- Mâm cúng thần Tài - Thổ địa;

- Mâm cúng Ông Táo;

- Mâm cúng 12 Mụ Bà và Đức Ông;

- Mâm cúng Đức Phật; Tổ Tiên.

Những món lễ vật trong mâm cúng thôi nôi các bậc phụ huynh có thể chuẩn bị theo danh sách dưới đây. Tuy nhiên, tùy theo từng vùng miền và điều kiện kinh tế của mỗi gia đình; gia chủ có thể gia giảm tùy theo. Cốt yếu là lòng thành kính và tấm lòng.

Mâm cúng ông Địa, ông Thần Tài gồm:

- 1 đĩa trái cây;

- 1 chén chè (con gái cúng chè trôi nước, con trai cúng chè đậu trắng);

- 1 đĩa xôi;

- 1 bộ tam sên: trứng, tôm, cua luộc. (trong bộ tam sên cần có 1 thứ to hơn hẳn, ví dụ tôm nhỏ thì cần có 1 con cưa to; trường hợp không có cua to thì thay bằng 3 con cua nhỏ);

- 3 ly nước, hoa, nhang.

Mâm cúng Ông táo đặt ở dưới bếp cần chuẩn bị:

- Trái cây;

- Hoa cúc kim cương;

- Nhang trầm;

- Đèn cầy;

- Gạo hủ;

- Muối hủ;

- Trà pha sẵn;

- Rượu nếp;

- Chai nước;

- Giấy cúng Ông Táo;

- Bánh kẹo;

- Trầu cau;

- Chè;

- Xôi;

- Gà luộc.

Ban thờ Phật, Tổ tiên cần chuẩn bị:

- Hoa;

- Trái cây;

- Đèn cầy;

- Gạo;

- Muối;

- Xôi;

- Chè;

- Nhang;

- Nước lọc,…

Mâm cúng 12 bà Mụ và Đức ông:

Đồ lễ cúng thôi nôi cho bé cần được xếp trên hai bàn: một bàn nhỏ phía trên để bày lễ vật cúng kính Đức ông. Bàn lớn còn lại bày lễ vật cúng kính 12 bà Mụ. Hai bàn trên và dưới cách nhau khoảng 10 phân, bao gồm các món:

- 1 con gà luộc (gà cúng lễ nguyên con đầy đủ đầu đuôi chân cánh, tạo thế đẹp đầu ngẩng lên);

- Đĩa trái cây;

- 12 chén chè nhỏ và 1 chén chè lớn, xôi và cháo cũng vậy 12 chén nhỏ 1 chén lớn (đậu trắng nếu làm lễ thôi nôi cho bé trai, chè trôi nước nếu là bé gái) cúng 12 bà mụ;

- 1 tô cháo và 3 chén cháo cùng 3 Đức thầy, 1 ly nước hoặc rượu nhỏ (dùng để rưới lên hoa sau khi cúng);

- 1 bình hoa tươi, 2 cây đèn cầy cúng sao + 3 cây nhang;

- 12 miếng trầu đã têm + 1 lá nguyên + 1 trái cau;

- 1 bộ đồ hình nam (nữ) thế, viết tên ngày tháng năm sinh của bé, cúng xong sẽ đốt bỏ giải hạn cho bé;

- Bộ lễ cúng, giấy tiền cúng thôi nôi; chuẩn bị thêm chén, đũa, muỗng, đặc biệt nên có 1 đôi đũa hoa bởi theo quan niệm dân gian, Bà Mụ thích dùng đũa này.

Lễ thôi nôi, ngoài lễ vật chè - xôi, gà luộc,… còn có heo quay cúng đất đai thiên địa, thổ công, thổ chủ.

Bài cúng thôi nôi cho bé được sử dụng nhiều nhất

Trong bữa tiệc thôi nôi, người đọc bài cúng thôi nôi thường là cha mẹ của bé. Đây là bài cúng quan trọng, do đó phụ huynh cần đọc kỹ và học thuộc để nghi thức diễn ra suôn sẻ, trang trọng.