Nghi lễ Chầu văn (Hầu đồng) là nghi thức tiêu biểu nhất trong Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt, đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của nhân loại vào ngày 1/12/2016. “Tín ngưỡng thờ Mẫu” là một tín ngưỡng dân gian thuần Việt, có lịch sử lâu đời tại Việt Nam, biến chuyển và thích ứng linh hoạt với sự thay đổi của xã hội. Tín ngưỡng thờ Mẫu hướng đến cuộc sống thực tại của con người với ước vọng sức khỏe, tài lộc, may mắn,… thể hiện một ước nguyện tâm linh, mang lại sức mạnh, niềm tin và thu hút cộng đồng.

“Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt” là hoạt động thường niên nhằm bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa dân tộc. Năm nay, chương trình được tổ chức tại đền Hạ Tụ Nghĩa đền thờ Quốc Mẫu Tây Thiên Lăng Thị Tiêu - vị Thần chủ được đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất của điện thần Đạo Mẫu Tam Phủ. Điều này càng trở nên ý nghĩa hơn trên vùng đất “địa linh, nhân kiệt”.

Sau buổi khai mạc, trong thời gian 2 ngày mùng 9 và mùng 10/04, các nghệ nhân, thanh đồng sẽ tiến hành giao lưu, biểu diễn các giá hầu, qua đó mang lại những nét đẹp “thiện căn” trong mỗi người.

Nghệ nhân Vũ Thị Năm

Tham gia giao lưu Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt lần này, nghệ nhân Vũ Thị Năm (sinh năm 1942) đã thực hiện 5 giá đồng: Chúa Đệ Nhật, Quan lớn đệ Tam, Chầu Lục, Quan Hoàng Mười và Cô bé Thượng Ngàn.

Nghệ nhân Vũ Thị Năm hiện đang nắm giữ thuần thục nhiều tri thức, kỹ năng về các nghi lễ; đồng thời hiểu rõ sự kết hợp chặt chẽ giữa âm nhạc, phương thức trình diễn, trang phục cũng như các kỹ thuật hát và múa của chầu văn. Trong các giá hầu lần này có sự xuất hiện của các nhân vật với tính cách khác nhau, tuy nhiên với sự hiểu biết lịch sử tâm linh và vốn kinh nghiệm chuyên môn dày dặn nghệ nhân đã khắc họa sâu sắc từng nhân vật.

Nghệ nhân Vũ Thị Năm trong giá đồng Quan lớn Đệ Tam

Giá chầu Chúa Đệ Nhất

Trong nhiều năm qua, nghệ nhân Vũ Thị Năm đã tích cực tham gia các hoạt động trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hóa; đặc biệt là thực hành, chia sẻ kinh nghiệm về tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt. 

Nghệ nhân Vũ Thị Năm chụp ảnh lưu niệm cùng ban tổ chức chương trình